Het Romeinse acroniem SPQR stond als inscriptie op openbare gebouwen en triomfbogen, munten en de vaandels van de legioenen: munt Caligula geslagen in Rome als aandenken aan zijn moeder Agrippina In 2014 was het eindelijk zover: voor het eerst in de geschiedenis leefden er meer mensen in steden dan op het platteland. Het was de […]
Door temperatuurstijging kwam de jak in vroegmiddeleeuws Tibet steeds meer in het gedrang, Petroglief met jak en mantra, 500-1000 n. Chr., Tibet, regio Changthang Omdat klimaatverandering een constante factor is in de geschiedenis van onze planeet, zijn wij niet de eerste mensen in de geschiedenis die geconfronteerd worden met de vraag hoe daar mee om […]
Het klooster van Monte Cassino, Italië: in het jaar 592 stichtte Benedictus van Nursia hier het eerste Benedictijnenklooster Als ik in Rome werk, verblijf ik nogal eens in een klooster bij een bevriende Italiaanse abt. Hoewel ik dan doorgaans de hele dag op pad ben, word ik tegelijk ook deel van de kloostergemeenschap. De restanten […]
Reconstructie van een vroegchristelijke wandschildering met gebedsscéne in de zogenaamde ‘Capella Greca’, in de Catacomben van Valkenburg, Limburg. Het beschermen van ons culturele erfgoed valt te vergelijken met onze eeuwigdurende strijd tegen het water: het vraagt onze voortdurende aandacht en het werk is ook nooit helemaal af. Daar staat tegenover dat het allemaal wel dankbare […]
Steunberen, luchtbogen en ijzeren trekstangen aan de buitenzijde van het koor van de gotische kathedraal van Beauvais, Frankrijk Vorige maand werd in Engeland de noodklok geluid. Voor de helft van de in totaal 42 Anglicaanse kathedralen in dat land kan men het onderhoud financieel niet meer rond krijgen. Op allerlei plaatsen gaat het moeilijk. Bij […]
Wandschildering met haven, mogelijk Pozzuoli (1e eeuw n. Chr.), vindplaats Stabiae, nu in het Archeologisch Museum van Napels Op het eerste gezicht lijkt een begrip zoals intercultureel ondernemen echt iets van deze tijd. Maar is dat ook echt zo? Een blik op het verleden laat zien dat grensoverschrijdende handel altijd al baat heeft gehad bij […]
De befaamde bijenkorven van Tell Rehov (Israël) zijn bijna 3000 jaar oud Dankzij de Statenvertaling van 1618-1637 zijn er nogal wat bloemrijke uitdrukkingen in de Nederlandse taal terecht gekomen die hun oorsprong vinden in de Hebreeuwse grondtekst van de Bijbel. Voorblad van de Statenvertaling van 1618-1637 Een bekend voorbeeld is de term ‘een land vloeiende […]
De Chinese lijkwade van de vrouw van prins Jing van Zhongshan, gemaakt van jade en goud, uit de 2e eeuw v. Chr; nu te zien in het Metropolitan Museum, New York (met toestemming van het Metropolitan Museum New York) Het selecteren van een illustratie voor deze column is lang niet altijd gemakkelijk: soms is het […]
Het knekelkistje (ossuarium) van Kajafas, vindplaats: Jeruzalem, Israël ‘Ja nicht auf das Fest, auf daß nicht ein Aufruhr werde im Volk. Liefhebbers van de Matthäus Passion van Johann Sebastian Bach zullen deze frase onmiddellijk herkennen als het eerste van een aantal korte, opstuwende koordeeltjes die de componist door zijn hele lijdens-oratorium heen vlocht. Meer weten […]
Met behulp van druk werd met deze machine de breekbare papyrus stukje bij beetje uitgerold, nu in de Nationale Bibliotheek van Napels Uit de oudheid zijn genoeg literaire werken overgeleverd om een mens een leven lang van de straat te houden. Dat is opmerkelijk, zeker wanneer je je realiseert hoeveel literatuur er in de loop […]
Het ivoren notitieboekje van Rufius Gennadius Probus Orestes, zittend met in zijn hand een doek die gebruikt werd om de start van de paardenraces aan te geven, 530 n. Chr., nu in het Victoria and Albert Museum London Vanaf 31 december 2017 geldt er in China een compleet verbod op de handel in ivoor. Dat […]
Jonge Romeinse dames vermaken zich met een balspel, vierde eeuwse mozaïekvloer van de luxe villa van Piazza Armerina, Sicilië Een paar dagen geleden dwaalde ik door de gangen van het Victoria and Albert Museum in Londen. Dat museum beschikt over een uitgelezen collectie op het gebied van de toegepaste kunst. Ik houd van dat soort […]
Quintus Statius Rufus stierf op 38e jarige leeftijd na 18 jaar trouwe dienst op de Romeinse vloot, grafsteen tweede/derde eeuw, nu in het Nationaal Museum van Athene. In de aanloop naar de 75e herdenking van de Slag in de Javazee van 27 februari 1942, deed een internationaal duikteam eind vorig jaar een ontluisterende ontdekking: […]
Origineel en kleurenreconstructie van een portret van Caligula (12-41 n. Chr.), nu in de Ny Carlsberg Glypotek in Kopenhagen Vorige week ging het in deze column over hoe de Founding Fathers zich na de Onafhankelijkheidsoorlog tegen de Britten van 1775-1783 door de Grieken en Romeinen lieten inspireren bij het inrichten van de Verenigde Staten. Studie […]
‘Monticello’, het huis van Thomas Jefferson (1772), Charlotteville, Virgina, VS. Jefferson ontwierp zijn huis onder verwijzing naar voorbeelden uit de klassieke Oudheid en de Renaissance Zoals bekend, leest de 45ste president van de Verenigde Staten niet graag een boek. Van kranten moet hij al helemaal niets hebben. In plaats daarvan kijkt “The Donald” graag televisie. […]
Twee Gotische fibulae in de vorm van adelaars, vindplaats: Tierra de Barros, West-Spanje, nu in het Walters Art Museum Baltimore In het toch al zo zwaar getroffen Griekenland verblijven momenteel zo’n 60.000 vluchtelingen. Door het dichtgooien van de Europese grenzen kunnen ze geen kant op. Levend onder primitieve omstandigheden werden ze begin januari ook nog […]
Relief met de Griekse god Hermes als ‘zielenbegeleider’, zuilbasis van de Artemistempel, Efeze, Turkije, nu in het London British Museum Eind januari werd het nieuws beheerst door beelden van een hotel in Farindola, in Midden-Italië, dat door een lawine bedolven was. Uiteindelijk slaagden reddingswerkers erin nog een aantal mensen levend onder de sneeuw vandaan te […]
“Destruction”, door Thomas Cole (1801-1848), New York Historical Society Waarom is kennis van het verleden eigenlijk belangrijk? ‘What’s done, is done’ zou je kunnen zeggen. In zijn prikkelende lezing, getiteld ‘Can history save us from ourselves?’ reflecteerde de Amerikaanse historicus Timothy Snyder op 26 januari jongstleden in de Balie in Amsterdam op de vraag of […]
Fantasie scene met Victoriaanse dames als Romeinse schoonheden, Alma Tadema, 1893, Bristol Museums & Art Gallery Als u nog niet in de gelegenheid bent geweest om de tentoonstelling Alma-Tadema, klassieke verleiding te bezoeken in het Fries Museum, dan is dit het moment. Op 7 februari gaan de ruim 200 in Leeuwarden verzamelde stukken definitief terug […]
Boeddha, op typische Griekse wijze afgebeeld, realistisch en gehuld in een Griekse mantel; vindplaats: Afghanistan, nu te bezichtigen in het National Museum van Tokio 2016 was een veelbewogen jaar. Er zijn geen voortekenen dat het er in 2017 rustiger aan zal toegaan. Toch is er een manier om de toekomst met een gezonde dosis vertrouwen […]
